Co powinno znaleźć się na plakacie filmowym?

Badanie w lutowym “Nature” o mniejszościach etnicznych ponawia pytanie o to, co powinno znaleźć się na plakacie filmowym?

Kagan D., Levy M., Fire M., Fuhrmann Alpert G., 2024, Ethnic representation analysis of commercial movie posters, „Humanities and Social Sciences Communications” 11, nr 1: 1-12.

Analiza plakatów z wykorzystaniem algorytmów rozpoznawania twarzy

„Humanities and Social Sciences Communications” to jeden z periodyków, wydawanych pod marką “Nature”, dlatego publikacja jest tak prestiżowa. 8 lutego br. ukazał się interesujący artykuł (Kagan i in., 2024) – w otwartym dostępie – na temat obecności mniejszości etnicznych na plakatach filmowych. Badacze analizowali zbiór 125 tys. posterów, głównie pozyskanych z baz filmowych Internet Movie Database (IMDb) i The Movie Database (TMDB). Przejrzeli 35 tys. filmów różnych gatunków. Zebrali 270 tys. zdjęć aktorów. Nie da się tego wykonać ręcznie, dlatego zespół wykorzystał algorytmy oparte na uczeniu maszynowym (ang. machine learning). Najpierw badacze postawili przed sobą pięć pytań problemowych:

• Jak na przestrzeni czasu zmieniała się reprezentacja mniejszości na plakatach?
• Czy pochodzenie etniczne odgrywa rolę w rozmieszczeniu i wielkości aktorów filmowych na plakatach?
• Czy pochodzenie etniczne głównego aktora ma również wpływ na to, kto jeszcze pojawi się na plakacie?
• Czy mniejszości są jednakowo reprezentowane na plakatach filmowych różnych gatunków?
• Czy istnieją wyraźne przesłanki wskazujące, że w ostatnich latach na plakatach specjalnie dodano mniejszości, aby zmniejszyć uprzedzenia?

Nowatorskie, otwarte narzędzia na GitHubie

Z pewnością intrygują nas wykorzystane narzędzia badawcze do analizy twarzy i rozpoznania grupy etnicznej. Analitycy wspominają przede wszystkim o RetinaFace i FairFace. Za pomocą pierwszej z wymienionych aplikacji – do rozpoznawania twarzy – odfiltrowano wszystkie plakaty bez wizerunku osoby, co dało ok. 77 tys., ok. 60 proc. materiałów. Opis RetinaFace i pliki w otwartym dostępie znajdziemy na GitHubie, popularnym serwisie do współpracy tworzących kody komputerowe. Narzędzie posłużyło również do wykrycia zgodności uzyskanego obrazu na plakacie z bazą przygotowanych zdjęć aktorów.

Następne wyzwanie to ocena przynależności etnicznej danego aktora. Tutaj analitycy wykorzystali FairFace, również opisany i udostępniony na GitHubie. Służy rozpoznawaniu cech rasy, ale także wieku i płci. Głównie dzięki tym dwom narzędziom udało się uzyskać odpowiedź na zadane pytania problemowe.

Wyniki analizy, czyli co powinno znaleźć się na plakacie filmowym?

Rzeczywiście do współczesności obserwowaliśmy pewną nadreprezentację rasy białej. Biali aktorzy są zazwyczaj więksi i znajdują się bliżej środka plakatu. W ciągu ostatniej dekady można jednak dostrzec pewien wzrost liczby przedstawień na plakatach aktorów azjatyckich i czarnoskórych. Rasa głównego bohatera wpływa także na rasę pozostałych postaci na plakacie. Zwłaszcza kiedy film dotyczy problemów etnicznych, to zwykle aktorzy są dobierani pod kątem rasowym. Największe zróżnicowanie etniczne zaobserwowano w przypadku filmów dokumentalnych.

Plakaty filmowe mają na celu utrwalenie pierwszego wrażenia widza. Brak różnorodności i dyskryminacja mniejszości nie ominęły branży filmowej, co zespół Dimy Kagana z Uniwersytetu Ben-Guriona w Beer Szewie w Izraelu potwierdził. Stąd to nie tylko ciekawe technicznie badanie, ale istotnie o dużym znaczeniu społecznym. Intryguje jednak przede wszystkim zastosowana metodologia, bo wydaje się to naszą przyszłością analityczną, znacznie wykraczająca poza analizę semiotyczną poszczególnych plakatów. Ale to wymaga nieco więcej wprawy informatycznej.

Na blogu będę starał się prezentować interesujące analizy, artykuły i monografie z nauk o komunikacji społecznej i mediach. Zapraszam do lektury! I do nadsyłania propozycji na maila.